نقدی بر اظهارات رئیس ستاد دیه درباره دیه یک میلیارد تومانی

حمید رضا نصیری نژاد – پایگاه خبری خرد و کلان

شب گذشته اسدالله جولایی رئیس ستاد دیه در اظهار نظری گفت: بنده اعتقاد دارم مبلغ دیه فعلی که ۱۹۰ میلیون تومان است، ارزش انسان را پایین می آورد و بایستی این مبلغ یک میلیارد تومان باشد، چرا که اگر میزان دیه کاهش یابد، مردم متضرر می شوند.

این اظهار نظر احتمالا از این منظر مطرح شده که به فرموده قرآن «إِنِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً »؛ انسان خلیفه خدا بر روی زمین است و بنابراین چنین شخصیتی ارزش مادی ندارد.

با این حال شرع مقدس، خود برای جان همین انسان ارزش مادی تعیین کرده است. بر اساس نظر فقهای اسلام، میزان دیه یک مرد مسلمان، بر اساس یکی از این شش معیار تعیین می‌شود: ۱۰۰۰ گوسفند، ۲۰۰ گاو، ۱۰۰ شتر، ۲۰۰ دست حله یمنی، ۱۰۰۰ دینار طلا، یا ۱۰۰۰۰ درهم نقره.

همان طور که جولایی اعلام کرده، پیش از اصلاح و اجباری شدن قانون بیمه شخص ثالث روزانه ۶۰ نفر به این دلیل وارد زندان ها می شدند و پنجاه هزار راننده زندانی داشتیم، اما بعد از اجباری شدن قانون روزی یک یا دو نفر وارد زندان ها می شوند.

اظهار نظر رئیس ستاد دیه از چند جنبه محل بررسی است.

نخست این که به صورت طبیعی با افزایش نرخ دیه، حق بیمه شخص ثالث افزایش می یابد و در نتیجه قدرت خرید مردم کم می شود. نتیجه آن نیز بازگشت به دوران «هر روز پنجاه زندانی» و حتی بیشتر است.

نکته دوم این که ارزش انسان، مادی نیست که با افزایش یا کاهش نرخ دیه، تغییر کند. چنانچه شرع مقدس نیز برای همه انسان ها، یک نرخ ثابت به عنوان دیه تعیین کرده، در حالی که با نگاهی غیر مادی، حتما ارزش جان پیامبر (ص) با جان یک انسان عادی برابر نیست. با این حال دین ما ارزش مادی همه انسان ها را یکسان برآورد کرده است.

سوم این که روش تعیین نرخ دیه بر اساس دستور شرع مقدس از همان شش محور خارج نیست. چگونه می توان با همان شاخص ها نرخ دیه را طوری تعیین کرد که بیش از رقم کنونی و تا سقف یک میلیارد تومان افزایش یابد؟

کد خبر: 5158